Koken zonder recept kan wild en roekeloos zijn. Alles kan in twijfel worden getrokken. Regels kunnen worden gebroken. Je kunt dingen die je al geprobeerd hebt verbasteren, gerechten waar je van houdt samenvoegen tot onweerstaanbare culinaire gedrochten, het alledaagse veranderen in iets geweldigs. Als het tijd is om eten te maken, is mijn favoriete recept “gooi iets in elkaar met wat ik in huis heb.”

Een bijzonder favoriet niet-recept in mijn huishouden is een gerecht dat ik “Dat ding met de prei” ben gaan noemen. Het begon allemaal met, natuurlijk, een bos grote prei, een van mijn favoriete groenten om te kopen en dan te vergeten totdat ik ze vloeibaar gevonden op de bodem van mijn product lade.

Vaak zie je de delicaat smakende prei gebruikt als een achtergrondnoot op plaatsen waar het lijkt alsof uien misschien te sterk zijn. Ik weet zeker dat u in uw leven talloze preien hebt gegeten, maar als u gevraagd zou worden hun smaak te beschrijven, zou u er moeite mee hebben, dankzij hun eeuwige status van tweede-banaan. Maar waarom zouden we ze behandelen als de muzak van de alliumwereld, terwijl ze hun eigen, frisse zoetheid hebben, vol karakter en grasgroene kleur?

In de meeste recepten staat dat je de groene topjes eraf moet snijden en weggooien, een handeling die in mijn piepkleine keuken verboden is. Perfect eten weggooien is een zonde, en ik heb geen 3,99 dollar per pond betaald voor biologische prei om de helft in de prullenbak te gooien. Maar nog belangrijker, prei is veel meer dan “perfect goed voedsel”:

Je zou dit nooit weten als je blindelings het nepnieuws over prei volgt, in stand gehouden door jaren van recepten, waarin wordt beweerd dat ze “te taai zijn om te eten”. Weet je wat dat probleem gemakkelijk oplost? Koken. Gooi ze in de pan om een paar minuten zacht te worden voordat je het witte gedeelte erin gooit. Geen speciale voorbereiding, niet masseren met zout, niet weken in een overdreven ingewikkelde pekel. Kook ze gewoon.

De eerste keer dat ik preirijst maakte (recept hieronder), kookte ik de prei langzaam met een flinke hoeveelheid boter; de volgende keer stoof ik ze in olijfolie. Een keer gooide ik er een paar eetlepels schmaltz in, en een andere keer begon ik met het uitsmelten van spekvet in de pan, waarbij ik het vlees bewaarde om over de bovenkant te verkruimelen. Dit waren allemaal, op hun eigen speciale manier, geweldige beslissingen, die het feit bevestigen dat ik een genie ben.

De volgende die in de pan ging, was een halve zak Arborio-rijst die ik verstopt had gevonden achter mijn geheime Oreo-voorraad. Ik maak niet vaak risotto omdat, met twee puberjongens in huis, de uren tussen 15.00 en 20.00 uur een nachtmerrie-achtige hel zijn waarin mijn grootste prioriteit is het bedtijd te halen zonder dat iemand hechtingen nodig heeft. Ik heb geen tijd om bij het fornuis te staan en voorzichtig te roeren terwijl ik kleine lepels witte wijn en verse bouillon toevoeg. Ik heb wel de tijd om de rijst, wijn en bouillon in de pan te gooien voordat ik wegloop, en dat heb ik dan ook gedaan.

“Ik weet zeker dat je in je leven talloze preien hebt gegeten, maar als je gevraagd zou worden om hun smaak te beschrijven, zou je er moeite mee hebben.”

Toen de rijst alle vloeistof in de pan had geabsorbeerd, ging er een zakje geraspte gouda in. Ik kan me niet herinneren dat ik die geraspte Gouda ooit heb gekocht, geen idee wat ik ermee wilde doen, maar hij was er en moest iets te doen hebben. En het lot wilde dat het precies was wat het gerecht nodig had – een beetje nootachtig om een anders zacht gerecht een beetje levendiger te maken.

Het is niet mooi, maar geschept in een kom en gegeten voor de televisie, raakt dit niet-recept alle juiste noten. Maar net als macaroni met kaas of aardappelsalade, is dit slechts grootheid waarop meer grootheid kan worden gebouwd. Je kunt er wat eieren bij doen, à la shakshuka. Ik laat ze graag een beetje lopend, schep mijn portie op het moment dat het uit de pan komt en roer ze met geweld in de niet-risotto, waar ze tot een romige saus garen. Soms laat ik de pan 10 minuten of zo staan, zodat de schotel kan opstijven als een rijstcake, en laat ik de eieren zachtjes doorwarmen tot ze stevig en jamachtig zijn. Hangt van mijn stemming af.

Als je de basis eenmaal doorhebt, ben je vrij om het gerecht naar eigen inzicht aan te passen. Geen risotto bij de hand? Ik heb dit gedaan met gewone witte rijst, gespoelde sushirijst, en zelfs orzo, en het was elke keer verdomd lekker. Kan je geen geraspte Gouda vinden? Stevige, halfharde kazen, zoals Asiago of milde cheddar, werken ook goed, net als gehakte Babybel kazen – nog zo’n product dat ik me niet kan herinneren ooit gekocht te hebben, maar dat om de een of andere reden altijd in huis is. Ik heb zelfs de bouillon verdubbeld, de prei verdubbeld en er een soep van gemaakt. Voeg spek toe, laat de eieren weg, strooi er fijngestampte chips over… Gooi de voorzichtigheid in de wind en volg je hart. Dit is mijn recept niet meer. Het is van jou.