Do niedawna pacjent z nieprawidłowo wysokim poziomem antygenu swoistego dla prostaty (PSA) był wysyłany na biopsję w celu ustalenia, czy ma raka prostaty. Biopsja ta jest wykonywana za pomocą ultradźwięków, których urolodzy używają do pobrania dwunastu próbek gruczołu krokowego – próbując znaleźć raka niezależnie od jego umiejscowienia w gruczole.
Jako narzędzie diagnostyczne w przypadku raka gruczołu krokowego ultradźwięki mają jednak pewne ograniczenia. Na obrazach ultrasonograficznych gruczoł krokowy jest widoczny wystarczająco dobrze, aby można było pobrać dwanaście próbek, ale ultrasonografia często nie uwidacznia raka wewnątrz gruczołu krokowego. W rezultacie, biopsja może przegapić agresywnego raka prostaty i może zamiast tego odkryć łagodnego raka prostaty, który nie musi być leczony.
„USG może nie znaleźć złego raka, a czasami identyfikuje nowotwory, które lepiej zostawić w spokoju,” mówi dr. Hiram Shaish, adiunkt radiologii w Columbia University Irving Medical Center.
Teraz mężczyznom z wysokim poziomem PSA coraz częściej oferuje się specjalistyczny test zwany wieloparametrycznym rezonansem magnetycznym (mpMRI). MpMRI zapewnia wysokiej jakości obrazowanie, które może uwidocznić raka w gruczole krokowym, odróżniając guzy wymagające leczenia od guzów nieistotnych, które go nie wymagają.
„Wysokiej jakości, dobrze zinterpretowany rezonans magnetyczny prostaty może pomóc uniknąć biopsji prostaty u niektórych pacjentów” – mówi dr Shaish, odnosząc się do faktu, że guzy o niskim stopniu złośliwości, niezagrażające życiu, często nie są widoczne w badaniu mpMRI. A kiedy rak zostanie wykryty za pomocą tego skanu, obrazy z mpMRI mogą zostać nałożone na obrazy ultradźwiękowe podczas biopsji, dzięki czemu podejrzane zmiany stają się bardziej widoczne, co pozwala na dokładniejsze wykrycie potencjalnie zagrażającego życiu raka prostaty.
Ale nie wszystkie badania MRI są równe, a pacjenci często nie są świadomi różnic, kiedy planują egzamin. „Sposób, w jaki jest ono wykonywane, i sposób, w jaki jest odczytywane, robią ogromną różnicę” – mówi dr Shaish. „Bardzo ważne jest, aby pacjenci mieli prawidłowo wykonany i zinterpretowany rezonans magnetyczny.”
Zważywszy na ograniczenia ubezpieczeniowe wokół tego kosztownego egzaminu, pacjenci mają w zasadzie jedną szansę, aby uzyskać to dobrze.
Jakość systemu MRI jest krytyczna dla uzyskania właściwej diagnozy. Równie ważny jest radiolog, który czyta skan. „Jest wielu radiologów, którzy są dobrymi radiologami”, mówi dr Shaish, „ale to nie to samo, co ktoś, kto został specjalnie przeszkolony w zakresie MRI prostaty i przeczytał setki takich badań w ośrodku, w którym przeprowadza się egzaminy wysokiej jakości.”
Jak pacjent może się upewnić, że otrzyma skan, którego potrzebuje do postawienia właściwej diagnozy? Kilka pytań podczas planowania pomoże ustalić, czy pacjent otrzymuje jakość, której potrzebuje, zarówno od systemu MRI, jak i radiologa, który będzie odczytywał wyniki:
Jak stary jest Państwa skaner MRI?
Ponieważ technologia zmienia się tak szybko, a MRI prostaty jest stosunkowo nowym rodzajem badania, skaner powinien mieć mniej niż dziesięć lat. Większe instytucje akademickie częściej kupują unowocześnione skanery i regularnie aktualizują oprogramowanie.
Jakie jest natężenie pola skanera MRI?
Natężenie pola magnesu MRI mierzy się w teslach, a systemy mogą mieć zakres od .5T do 3T. Skaner 3T zapewni radiologowi najwyższą jakość obrazów w przypadku gruczołu krokowego, który jest bardzo małym narządem. Obrazy ze skanera o słabszym natężeniu pola mogą potencjalnie prowadzić do niedokładnej diagnozy. „Wydajemy wiele drugich opinii na temat skanów, które zostały wykonane w innym miejscu” – mówi dr Shaish. „Często jakość nie jest wystarczająco wysoka, a my nie możemy zapewnić diagnozy, której potrzebuje pacjent.”
Czy MRI zostanie wykonany przy użyciu cewki endorektalnej czy zewnętrznej cewki miednicznej?
Niektóre praktyki radiologiczne używają cewki endorektalnej – urządzenia przypominającego sondę pokrytego lateksem – które jest wprowadzane do odbytnicy i pomaga zapewnić wysokiej jakości obrazy prostaty. W nowszych, wysokiej jakości systemach MRI cewki endorektalne nie są konieczne, a zamiast nich można zastosować zewnętrzną cewkę miednicową, co eliminuje dyskomfort pacjenta przy zachowaniu wysokiej jakości obrazów.
Czy radiolog, który będzie odczytywał badanie, przeszedł szkolenie w zakresie MRI prostaty specyficzne dla PI-RADS®?
System Prostate Imaging Reporting and Data System, czyli PI-RADS®, odnosi się do standardów opracowanych przez kilka organizacji w celu poprawy wczesnej diagnostyki i leczenia raka gruczołu krokowego.
Rak gruczołu krokowego jest najczęściej rozpoznawanym nowotworem u mężczyzn – u jednego na dziewięciu mężczyzn diagnozuje się go w ciągu całego życia. I chociaż wiele przypadków nie wymaga leczenia, jest on główną przyczyną zgonów z powodu raka wśród mężczyzn, drugą po raku płuc. Szeroki zakres pomiędzy rakiem niewymagającym leczenia a zagrażającym życiu rakiem gruczołu krokowego oznacza, że właściwa diagnostyka jest kluczem do określenia dalszych kroków.