Leki przeciwzakrzepowe w zapobieganiu nawracającym poronieniom u kobiet z przeciwciałami antyfosfolipidowymi

Postawiliśmy sobie za cel określenie, czy leki przeciwzakrzepowe poprawiają wyniki ciąż u kobiet z utrzymującym się poziomem przeciwciał antyfosfolipidowych, u których doszło do kilku poronień.

Jaki jest problem?

Cząsteczki fosfolipidów pomagają w tworzeniu błon komórkowych i są krytyczne dla zdolności komórek do funkcjonowania. Układ odpornościowy może wytworzyć przeciwciała, które są skierowane przeciwko białkom dołączonym do fosfolipidów. Istnieją różne rodzaje przeciwciał antyfosfolipidowych. Obecność tych przeciwciał może prowadzić do powstawania zakrzepów krwi w żyłach lub tętnicach, a także do powtarzających się utrat ciąży.

Dlaczego jest to ważne?

Przeciwciała antyfosfolipidowe są związane z większym ryzykiem powikłań ciąży, w tym z ryzykiem utraty ciąży. Stosowanie leków przeciwzakrzepowych podczas ciąży może pomóc w zapobieganiu utracie ciąży u kobiet, u których wystąpiły nawracające poronienia. Aspiryna jest lekiem przeciwzapalnym, który zmniejsza agregację płytek krwi i krzepnięcie krwi. Heparyna jest silnym antykoagulantem, który zapobiega tworzeniu się skrzepów krwi. Aspiryna i heparyna mogą zmniejszyć ryzyko poronienia związane z przeciwciałami antyfosfolipidowymi. Heparyna drobnocząsteczkowa jest łatwiejsza w użyciu i powoduje mniej działań niepożądanych u matki niż heparyna niepodzielona lub niefrakcjonowana.

Jakie dowody znaleźliśmy?

Przeszukaliśmy literaturę medyczną w poszukiwaniu dowodów z randomizowanych badań kontrolowanych do czerwca 2019 roku. Zidentyfikowaliśmy 11 badań z udziałem 1672 kobiet, które wcześniej doświadczyły co najmniej dwóch strat ciąży i miały utrzymujące się przeciwciała antyfosfolipidowe we krwi. Większość badań rozpoczęła kwalifikujące się kobiety na aspirynie przed poczęciem, z kobietami losowo przydzielonymi do otrzymania dodatkowej heparyny lub nie, gdy ciąża została potwierdzona. Dawka i rodzaj heparyny różniły się w poszczególnych badaniach, podobnie jak czas rozpoczęcia leczenia i długość okresu, w którym kobiety były leczone.

Zidentyfikowane przez nas dowody mają niską pewność ze względu na małą liczbę kobiet w badaniach oraz ryzyko błędu systematycznego w badaniach.

W porównaniu z placebo, nie mamy pewności, czy aspiryna ma jakikolwiek wpływ na żywy poród, stan przedrzucawkowy, utratę ciąży, przedwczesny poród żywego noworodka, wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrostu lub zdarzenia niepożądane u dziecka lub u matki. Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa i tętnicza choroba zakrzepowo-zatorowa nie były zgłaszane w badaniach, w których aspiryna była porównywana z placebo.

Heparyna plus aspiryna może zwiększać liczbę żywych urodzeń i może zmniejszać ryzyko utraty ciąży.

W porównaniu z samą aspiryną, nie mamy pewności, czy heparyna plus aspiryna ma jakikolwiek wpływ na ryzyko stanu przedrzucawkowego, przedwczesnego porodu żywego noworodka, wewnątrzmacicznego ograniczenia wzrostu lub krwawienia u matki.

Żadna z kobiet w grupie stosującej heparynę plus aspirynę ani w grupie stosującej samą aspirynę nie miała małopłytkowości wywołanej heparyną, reakcji alergicznych ani żylnej lub tętniczej choroby zakrzepowo-zatorowej. Podobnie, u żadnego niemowlęcia nie wystąpiły wrodzone wady rozwojowe.

Co to oznacza?

Połączenie heparyny z aspiryną w trakcie ciąży u kobiet z utrzymującymi się przeciwciałami antyfosfolipidowymi może prowadzić do większej liczby żywych urodzeń niż leczenie samą aspiryną. Nie mamy pewności co do bezpieczeństwa stosowania heparyny i aspiryny u matek i niemowląt ze względu na brak doniesień o zdarzeniach niepożądanych. Przyszłe badania powinny rekrutować odpowiednią liczbę kobiet i w pełni ocenić ryzyko i korzyści wynikające z tej strategii leczenia.