Ten zuiden van de Vruchtbare Sikkel strekt zich het schiereiland uit, dat zijn naam ontleent aan de Arabieren, die het bewonen. Arabië was het toneel van de loopbaan van de profeet Mohammed, zoals verhaald in de islamitische bronnen, en maakt dus een bijzondere aanspraak op de aandacht van hen die geïnteresseerd zijn in de verdere ontwikkeling van de geschiedenis van het Nabije Oosten. Van meet af aan moeten wij echter twee bedenkingen voor ogen houden. Ten eerste is het verband tussen Arabië en zijn volk en zijn cultuur enerzijds en de Islam anderzijds problematisch. De religieuze traditie die wij nu identificeren als “de Islam” kan zijn begonnen in een Arabische context, en die context is zeker centraal gebleven in de latere ontwikkeling van de religie om een aantal redenen – bijvoorbeeld het feit dat de Koran in het Arabisch is, de taal van de bewoners van het schiereiland, of het belang dat moslims later hechtten aan het gedrag van de Profeet en zijn metgezellen bij het bepalen van wat een “juist” Islamitisch leven is. Maar is het nuttig om de islam te zien als hoofdzakelijk een product van Arabië, zoals de islamitische traditie doet? Zeker is dat het demografische en culturele zwaartepunt in de islamitische wereld zich snel buiten het Arabische schiereiland heeft verplaatst. Zelfs als de Arabische smeltkroes belangrijk is, wat betekent dat dan precies? In hoeverre was bijvoorbeeld Arabië in de zesde en zevende eeuw geïntegreerd in de grotere culturele en religieuze patronen van de rest van het Nabije Oosten? Arabië mag dan de plaats zijn waar de Islam begon, maar de culturen en tradities van andere gebieden, met name de meer bevolkte regio’s van het Nabije Oosten van Egypte tot Iran, speelden waarschijnlijk een belangrijker rol bij de latere afbakening van de Islamitische identiteit.