In deze tijd gebruiken velen van ons GPS om te navigeren in onze buurt, in het land en zelfs over de hele wereld. Voor de gemiddelde persoon zijn Google Maps en smartphone-apps zo gewoon geworden dat het gemakkelijk kan zijn om te vergeten wat deze technologie in het grote geheel van dingen betekent. Natuurlijk, om van punt A naar punt B te komen, hoef je nu nog maar een paar keer op je toetsenbord te klikken of een paar keer op je smartphone te tikken. Maar vanuit een veel breder perspectief gezien, vertegenwoordigt GPS slechts een volgende traceerbare stap in de evolutie van hoe we op onze planeet navigeren.

Een stap in het bijzonder die vaak over het hoofd is gezien en vergeten, is de geschiedenis en de kunst van het maken van wereldbollen. Hoewel globes tegenwoordig meer als decoratieve voorwerpen dan als leermiddelen worden gebruikt, vormen zij het hoogtepunt van eeuwen van verkenning, ontdekkingen, conflicten en vallen en opstaan. Volg ons terwijl we kort ingaan op de geschiedenis van de globes, hun transformatie door de tijd heen, en de steeds meer uitstervende praktijk van het met de hand maken.

Begin – 16e Eeuwse globes

Hoewel bewijzen voor de precieze oorsprong van globes schaars zijn, is het bekend dat globes vanaf de 15e en 16e eeuw zeer relevant werden. De vroegste globe die bewaard is gebleven, is ontworpen door een Duitse geograaf in 1492, net toen Christoffel Columbus aan zijn reizen naar het Westen begon. In tegenstelling tot wat je zou denken, werden globes aanvankelijk niet gebruikt om de zeeën te bevaren of om nieuwe ontdekkingen vast te leggen. In plaats daarvan werden globes aan machtige heersers cadeau gedaan, omdat ze symbool stonden voor hun controle over hun land.

17e-eeuwse globes

Terwijl de vraag naar globes in de 17e eeuw toenam, bleef het gebruik ervan grotendeels hetzelfde. Kleine zakglobes en zelfs grotere globes, ontwikkeld door de Engelsen, bleven dienst doen als krachtige decoratieve accessoires en als symbolen van status. Niettemin werden kaarten bijgewerkt en nieuwe ontdekkingen vastgelegd, zodat veel globes nog steeds een praktisch nut hadden.

18e-eeuwse globes

Pas in de 18e eeuw werden globes op grotere schaal voor praktische doeleinden gebruikt, zoals het vastleggen van nieuwe ontdekkingen en als educatieve instrumenten voor astronomen. Globes hadden niet langer een decoratieve functie, maar werden veel informatiever naar aanleiding van vele nieuwe ontdekkingen, waaronder de reizen van kapitein James Cook (zoals afgebeeld op onze Antieke Terrestrische MOVA Globe).

19e-eeuwse globes

In deze periode kwam er een nieuwe markt voor globes bij, die in de wereld van vandaag iconisch is: het klaslokaal. Veel globes werden kleiner gemaakt om ze gemakkelijker te kunnen dragen en natuurlijk om aan de behoeften van kinderen te voldoen. Tegen het einde van de eeuw kwamen er technologische innovaties die de manier waarop globes werden gemaakt zouden veranderen.

20e-eeuwse globes

Technologische vernieuwingen hadden op allerlei manieren invloed op de productie van globes. Eerst en vooral werden globes in massaproductie vervaardigd uit verschillende materialen, van hout tot plastic. Ten tweede bevestigden satellietbeelden waarop de landmassa’s van de aarde te zien waren, de nauwkeurigheid van eerdere globes, waardoor ze in een positief daglicht kwamen te staan.

21e-eeuwse globes

Flash forward naar vandaag en globes dienen nu vooral als decor en historische artefacten en worden op verschillende manieren gemaakt. Met de komst van de moderne technologie worden de meeste globes nu in massaproductie vervaardigd, waardoor er een leemte is ontstaan in het vakmanschap van globes maken. Bellerby & Co., gevestigd in Londen, is een van de weinige overgebleven handgemaakte globe-studio’s ter wereld. Daar worden globes gemaakt één kaartstrook (globe gore) per keer, in een lang maar doordacht proces, en zo wordt een kunst bewaard die nu bijna uitgestorven is. Hier bij MOVA International combineren onze handgemaakte globes geavanceerde zonnetechnologie met vintage en moderne globeontwerpen om een eco-vriendelijke beweging toe te voegen die globes echt in de 21e eeuw brengt.

Onze Cassini Terrestrial MOVA Globe toont een kaart uit 1792 gemoderniseerd met onze bewegingstechnologie.

Of het nu gaat om inspiratie voor de fervente reiziger of om een eenvoudige herinnering aan onze historische ontdekkingen, globes hebben in de loop der jaren een grote transformatie ondergaan. Van leermiddelen voor kinderen tot kantoordecoratie, het lijdt geen twijfel dat deze miniatuurversies van onze planeet alle geschiedenis omvatten die onze wereld tot een wonderlijke plek maakt om te verkennen.

Wat vindt u het interessantst aan de geschiedenis van wereldbollen? Laat het ons weten op Facebook.

• Q&A met kaartenverzamelaar David Rumsey
• #MOVAGlobe: Mei op Instagram
• Hoe mensen reageren op MOVA Globes: A GIF Story
• #MOVAGlobe: Juni op Instagram