Een kleine verandering in de gewoonte om paard te rijden kan de manier waarop oorlogen werden gevoerd drastisch hebben veranderd. Mensen reden op blote ruggen of bestegen paarden met een eenvoudige deken nadat zij de dieren voor het eerst hadden gedomesticeerd, duizenden jaren na het begin van de landbouw. Het leren zadel lag voor het eerst op de rug van een paard in China, misschien al in de derde eeuw v. Chr. Maar het zadel was slechts één stap in de richting van de transformatie van het gebruik van de cavalerie als middel om oorlog te voeren. Op een paard klimmen terwijl men wapens droeg bracht al lang zijn eigen hachelijke risico’s met zich mee. Cambyses II, een Perzische koning in de zesde eeuw voor Christus, stierf nadat hij zichzelf had gestoken toen hij op een paard sprong.
Tegen de vierde eeuw na Christus waren de Chinezen begonnen voetsteunen te maken van gietijzer of brons. Wat de stijgbeugel (afgeleid van het Oud-Engelse woord voor klimtouw) tot zo’n belangrijke innovatie maakte, was dat deze de ruiter een veel grotere beheersing van de rijkunst verschafte: ruiter en dier werden bijna verlengstukken van elkaar. Het was mogelijk om nauwkeurig pijlen af te schieten terwijl het paard in volle galop voorwaarts snelde. Een cavalerist kon zich schrap zetten in het zadel en, met een lans onder zijn arm, de enorme kracht van het opladende paard gebruiken om een verdoofde vijand te treffen. De massa en snelheid van het paard werden een wapenuitrusting van de cavalerie – en een krachtige intimidatiefactor.
De woeste Avar-stam bracht wellicht stijgbeugels naar het Westen toen zij in de zesde eeuw na Christus in Byzantium aankwamen. Het Byzantijnse Rijk nam de stijgbeugel al snel over – en later omarmden ook de Franken hem. De maatschappelijke impact van deze zadeluitrusting heeft historici decennia lang geïntrigeerd. Sommige geleerden hebben gesuggereerd dat het feodalisme in Europa ontstond omdat oorlogsvoering te paard, vergemakkelijkt door de stijgbeugel, veel effectiever werd voor de cavalerie van de Franken. Er ontstond een aristocratische klasse die land kreeg voor haar dienst in de cavalerie.
Anderen, aan de andere kant van wat bekend staat als de Grote Stijgbeugel Controverse, beweren dat deze interpretatie van de gebeurtenissen ongegrond is. Of de stijgbeugels de enige technologie waren die de opkomst van het feodalisme mogelijk maakte, blijft twijfelachtig. Maar het staat buiten kijf dat dit kleine verlengstuk van een zadel een innovatie was die het oorlogswezen voorgoed veranderde.