Op dit punt van maximale macht hadden de indringers echter niet meer dan tweederde van het eiland in handen en in de loop van de 14e en 15e eeuw verzwakte hun controle gestaag totdat de Engelse kroon alleen nog de vier oostelijke graafschappen Louth, Meath, Dublin en Kildare, het gebied dat in 1495 werd omschreven als het Pale, daadwerkelijk controleerde.Dit was de term die werd gebruikt om het gebied rond Dublin aan te duiden, &#145

Op dit punt van maximale macht hadden de indringers echter niet meer dan tweederde van het eiland in handen en in de loop van de 14e en 15e eeuw verzwakte hun controle gestaag totdat de Engelse kroon alleen nog de vier oostelijke graafschappen Louth, Meath, Dublin en Kildare, het gebied dat in 1495 als het Pale werd omschreven, daadwerkelijk controleerde.

Dit was de term die werd gebruikt om het gebied rond Dublin aan te duiden, “the four obedient shires”, rechtstreeks onderworpen aan de regering van Dublin, die op haar beurt ondergeschikt was aan het Engelse gezag. Hier besloten de Engelsen een laatste precaire voet aan de grond, of bruggenhoofd, in Ierland te houden. De grens van het Pale begon ten zuiden van Dundalk, bij Blackrock, Co Louth en liep via de rivier de Fane landinwaarts tot Ardee en vervolgens tot aan de zee bij Bray, Co Wicklow.

Aan het einde van de 15e eeuw werd het Pale door het Parlement in Drogheda door een gracht begrensd. Deze ‘Pale Ditch’ was, net als zijn eerdere prototype, de Black Pigs Dyke, nooit bedoeld om continu bemand of verdedigd te worden, noch in de ruimte, noch in de tijd. Deze lopende schansen waren bedoeld als begrenzing en als hindernis voor plunderende rooftochten, die het wegdrijven van veebuit belemmerden, totdat de rovers konden worden ingehaald door troepen die voldoende waren om hen het hoofd te bieden.

Een bekend stuk van de Pale Ditch is te zien bij Syddan, Co Meath, ten zuidwesten van Ardee, Co Louth. Een mijl van de oever kan hier worden getraceerd in een rechte lijn, met één stompe bocht, en hij wordt tweemaal gekruist door de weg van Drumcondra naar Mountain House Cross Roads. Plaatselijk bekend als de ‘dubbele greppel’ is hij voor een groot deel intact. De basis van deze greppel is 10 tot 12 voet, de dijken aan weerszijden niet meegerekend, en heeft aan weerszijden een sterke, goed aangezette heg. De oever aan de bovenkant is 2 à 3 meter hoog. De gemiddelde hoogte is 2 meter boven het niveau van het aangrenzende land. Vroeger verdeelde hij twee verschillende landgoederen en in feite wordt hij plaatselijk nog steeds beschouwd als een districtsscheiding.

Het is enigszins merkwaardig dat dit deel van de gracht, bij Syddan, niet in de richting van Ardee loopt, maar in een ZO NW richting. Maar ongetwijfeld veranderde de wal vrij vaak van richting om te profiteren van de aard van de grond, en om gebruik te maken van rivieren of moerassige grond om arbeid en voortdurend graven te besparen.

buiten het Pale leefden de inheemse Ieren in landelijke nederzettingen die vermoedelijk een combinatie waren van verspreide boerderijen en zij toonden voortdurend vijandigheid tegenover deze Engelse kolonisten, die kastelen en torenhuizen bouwden om hun veroverde gebied te verdedigen. Sommige torenhuizen in Meath werden voor dit doel gebruikt.

In 1430 werd door Koning Hendrik VI een schenking van £10 aangeboden aan iedereen die binnen de komende tien jaar ‘een kasteel of toren voldoende bewapend en versterkt’ zou bouwen – volgens bepaalde afmetingen, in het Pale. De afmetingen waren minimaal 29 voet in lengte, 16 voet in breedte en 40 voet in hoogte. Dit was een poging om het Engelse grondgebied te versterken. (Termonfeckin Tower House, ten noorden van het dorp, met uitzicht over de Feighan vallei is een mooi voorbeeld). Deze verordening zou oorspronkelijk zes jaar hebben geduurd, maar er moet meer respons op zijn gekomen dan verwacht, want in 1449 werd een limiet gesteld aan het aantal te bouwen kastelen.

De term Pale werd normaal gebruikt tot aan de regering van Hendrik VIII, die in 1509 de Engelse troon besteeg en in 1541 koning van Ierland werd. De term werd daarna geschrapt toen het Engels zich geleidelijk uitbreidde tot heel Ierland. De woordenboekdefinitie van pale is: puntig stuk hout voor omheining enz, paalgrens. ‘Beyond the Pale’ of ‘Buiten het Pale’ – wat vandaag de dag nog steeds in het spraakgebruik voorkomt – was ‘buiten de grenzen van beschaafd gedrag’.

De Engelsen zijn er nooit in geslaagd om wat nu de graafschappen Armagh en Tyrone zijn, te overheersen. Daarom was het deel van het aartsbisdom Louth gedurende de latere Middeleeuwen in Engelse handen. De kerk daar stond (in het Latijn) bekend als ‘ecclesia inter Anglious’, dat wil zeggen ‘de kerk onder de Engelsen’, terwijl de rest van het bisdom buiten hun bereik ‘inter Hibernicos’ was, dat wil zeggen ‘onder de Ieren’. De aartsbisschoppen waren, op enkele uitzonderingen na, Engels of Anglo-Iers, en verbleven daarom ‘inter Anglious’ op hun landgoederen in Termonfeckin en Dromiskin, en waagden zich zelden in het noorden van hun kathedraalstad, en gebruikten in plaats daarvan St Peter’s Church in Drogheda (bovenaan Peter St), in alle opzichten een Pro-kathedraal omdat het bisdom toen in tweeën was gesplitst.