De Indiase grondwet erkent, voor nu, 18 officiële Indiase talen. Maar, bijna elk van deze 18 talen, omvatten verschillende dialecten of variaties. Ondanks de verschillende talen en dialecten, hebben de meeste sprekers van de officiële talen een standaard van het spreken van taal ontwikkeld die de aanvaarde stijl van het spreken voor die taal is geworden. Soms, zoals in het geval van het Hindi, is deze taal totaal verschillend van sommige van zijn dialecten.

Hindi kent meer dan tien variaties. Het Hindi dat in Rajasthan wordt gesproken is anders dan het Hindi dat in Bihar wordt gesproken of het Hindi van Himachal Pradesh. Soms worden de verschillende variaties van een taal beschouwd als aparte talen met hun eigen literatuur.

Ontvang een offerte

Een van de belangrijkste dialecten is Khariboli (ook Khadiboli of Khari dialect), dat gesproken wordt in het westen van Uttar Pradesh. Khariboli is de variant van het Urdu/Hindi die door de overheid wordt gebruikt en op scholen wordt onderwezen. In het begin was het een plattelandstaal, maar na de 18e eeuw begon men het te gebruiken als de literaire vorm van Urdu, omdat de woordenschat een grote hoeveelheid Perzische en Arabische woorden bevat. Bijna alle belangrijke moderne Hindi literatuur is geproduceerd in Khariboli.

Een ander dialect is Bambaiya Hindi (ook Mumbaiyya), een slang vorm van Hindi/Urdu dat voornamelijk in Bombay (Mumbai) wordt gesproken. In de straten van Bombay leven mensen uit alle delen van India naast elkaar. Door hun vermenging is een taal ontstaan met het Hindi/Urdu als basis, maar met woorden en uitspraken van andere talen zoals Engels, Marathi en Gujarati, en ook talen uit Zuid-India (zoals blijkt uit het gebruik van het woord ‘Tambi’, dat Tamil is). De kleurrijke zinnen in het Bambaiya Hindi geven ook blijk van wat bekend staat als een ‘straatgevoel’ en een gevoel van minachting voor beleefdheidsvormen. Bovendien wordt Bambaiya Hindi normaal gesproken niet gesproken door mensen uit de hogere middenklasse. Het wordt meer geassocieerd met de marginale en/of arme jongeren. Overigens spreken jonge, afvallige en/of broody personages in Indiase films vaak Bambaiyaa Hindi.

Een derde belangrijk dialect is het Brajbhasa, gesproken in de regio Braj. Brajbhasa was de taal bij uitstek van de Bhakti-beweging, of de neo-Vaishnavitische godsdiensten, waarvan Krishna de centrale godheid was. Daarom heeft de meeste literatuur in deze taal betrekking op Krishna, gecomponeerd in de Middeleeuwen.

Onder de andere variaties van het Hindi, kunnen we Kanauji, Bundeli, Bagheli, Chhattisgarhi (Lahariya of Khalwahi), Hariyanvi (Bangaru of Jatu), Bhaya, Chamari en Ghera Gowli rekenen.