Zwalen behoren tot mijn favoriete permacultuurprojecten. Hoewel ze bewerkelijk kunnen zijn, vooral voor iemand met een schop en een pikhouweel zoals ik, laten ze snel resultaten zien en zien ze er geweldig uit, omdat ze het landschap zowel doelmatig als mooi structureren. Ze zijn gemakkelijk uit te leggen: Iedereen begrijpt het concept dat planten water nodig hebben. Swales zijn ook perfect voor diegenen onder ons die een tuin willen aanleggen zonder te graven, want het graven van de (swale) paden levert de nodige bovengrond op.
Er zijn nog veel meer redenen. De moderne neiging is om regenwater zo snel mogelijk af te voeren naar goten en afvoersystemen, die vaak leiden tot een overvloed aan verontreinigingen, waaronder rioolwater dat in zoetwaterbronnen terechtkomt. Daarna, als het een paar dagen droog is, komen de sproeiers tevoorschijn. In de plaats daarvan stoppen swales de stortvloed en laten het water langzaam, passief in de grond dringen en de boel aan het werk houden, waardoor overvolle afvoersystemen en de noodzaak van dwangmatig water geven worden voorkomen. Wat een concept!
Zo, met zo’n goedkeuring, zal iedereen wel watertanden bij het hebben van een eigen goot, zelfs degenen die nog niet helemaal zeker weten wat een goot is. Als dat het geval is, wacht dan nog een paar alinea’s en dan gaan we aan de slag.
Het zwad op contour
Voor de nieuwelingen onder ons, het basisconcept van een zwad op contour is om water op te vangen als het wegstroomt en het op zijn plaats te houden tot het in de grond is opgenomen. Het lijkt een beetje op een massieve greppel met gesloten uiteinden, die al het water opvangt in plaats van het ergens heen te laten stromen. Andere systemen van geulen, ook gekend als afleidingsgreppels of geulen voor bodembescherming, zijn bedoeld om de beweging van het water te vertragen om het gedeeltelijk te laten absorberen, sediment op te vangen en/of erosie te voorkomen terwijl het langzaam ergens anders heen geleid wordt, zoals een reservoir. Een moeras op contour heeft echter tot doel al het water op zijn plaats te houden totdat het is geabsorbeerd.
https://www.youtube.com/watch?v=v3vcf1F10oQ
“On contour” verwijst simpelweg naar het feit dat dit soort swale werkt volgens het principe dat door alles waterpas te houden, zodat het pad van de swale langs de contour, of hoogtecurve, van een helling beweegt. Dit betekent dat het water gelijkmatig in het land eronder wordt opgenomen in plaats van naar het lagere uiteinde van de goot te stromen. Als het water niet hetzelfde hoogteniveau zou volgen, zou het naar de ene of de andere kant stromen, en het voorkomen van deze stroming zorgt ervoor dat het water passief wordt in plaats van destructief, zoals het geval is met water dat massaal en snel in één richting wordt afgevoerd.
Ten slotte is een ander bijna alomtegenwoordig kenmerk van moerassen het resultaat van alle grond die wordt verwijderd om ze aan te leggen: de berm. De berm ligt aan de dalende kant van het moeras en is de perfecte plaats voor bomen en diepwortelende planten zoals aardbeien, rabarber, asperges, smeerwortel en paardenbloemen. De diepe wortels houden de berm stabiel en zuigen het vocht van onderaf op, zodat de pas gehydrateerde grond niet oververzadigd raakt.
Het juiste gereedschap voor de klus
In een wereld met meer geldbronnen dan uit mijn zakken ontspringen, en met meer technologische kennis dan ik momenteel bezit, kunnen moerassen vrij hi-tech operaties zijn. Laserniveaus kunnen helpen bij het vinden van de contourlijnen van een terrein, en er kan groot graafgereedschap worden ingezet om snel en pijnloos (althans vanuit menselijk oogpunt) te graven. Voor een enorme moeras, iets wat meer op een rivier lijkt dan wat de meesten van ons zullen proberen, is dit logisch. Voor mij is de wereld van swales echter wat rudimentairder.
Om heel eerlijk te zijn, de helft van de reden dat ik in tuinieren en vervolgens in permacultuur ben gestapt, is dat ik het leuk vind om buiten en op een project te zijn, vies te worden en problemen op te lossen. Als er een gat (of moeras) gegraven moet worden, wil ik een schop. Als er iets waterpas moet worden gezet, zoals de bodem van een moeras, dan is een waterpas precies wat ik nodig heb. En, als het gaat om het vinden van die hoogtelijn, was ik zowel blij als verlicht met de ontdekking van het eenvoudige maar effectieve A-frame.
Een A-frame wordt zo genoemd omdat men in principe een hoofdletter “A” van hout moet bouwen om het te maken. De twee poten moeten even lang zijn, zoals onze basisschoolleraren ons hebben geleerd, en ongeveer halverwege worden ze verbonden door een derde stuk hout, op gelijke afstand van de onderkant van de poten. Zorg ervoor dat het open einde van de A tussen de drie en zes voet ligt. Dan zijn er twee mogelijkheden:
1.Markeer het exacte middelpunt van het kruisstuk en hang een schietlood aan het middelpunt bovenaan de A. Als het schietlood die middellijn op het kruisstuk raakt, dan staan de twee voeten van de A op gelijke hoogte.
2.Of, gewoon een waterpas vastbinden aan de dwarsbalk, zodat wanneer deze waterpas staat de twee stukken grond waarop de A rust dezelfde hoogte hebben.
De juiste plaats kiezen
Voordat u iets gaat graven, is het belangrijk om zorgvuldig de ruwe locatie te bepalen van waar u een moeras gaat plaatsen. Daarbij is het noodzakelijk om rekening te houden met de helling, want een goot mag alleen worden aangelegd op een plek met een helling van niet meer dan 15%, of een helling die ongeveer 1 meter stijgt voor elke 7 meter die horizontaal wordt afgelegd. Het volgen van deze regel voorkomt modderstroom problemen die steilere hellingen zouden veroorzaken, en die potentieel verwoestend kunnen zijn voor een eigendom.
Andere dingen om te overwegen zijn dat hoe langer de goot zich kan uitstrekken, hoe breder het bereik van de wateropname zal zijn, en hoe hoger het is geplaatst, hoe meer ruimte het water zal hebben om ondergronds uit te breiden. Idealiter wordt een goot dus op een zo hoog mogelijk punt geïnstalleerd, maar nog steeds laag genoeg, naar beneden hellend, om het wegstromende water op te vangen. Van hieruit verspreidt u het water over een vlakke vlakte door de goot zo lang mogelijk te laten doorlopen, zodat het water gelijkmatig in het land kan worden opgenomen.
Ten slotte, wat ik heb gemerkt in mijn successen en mislukkingen van het spelen met swale systemen is dat, als er geen merkbare stroom van water is om de swale te voeden, het mogelijk is dat het niet vult, waardoor de inspanning veel minder voordelig wordt dan ooit gehoopt. Ik heb verschillende zwaden gebouwd, sommige hadden absoluut een passieve overloop nodig, andere hielden nooit meer dan een paar centimeter water vast in het midden van een regenbui. Ik zorg er nu voor dat ik weet waar een significante bron van water vandaan zal komen voordat ik de moeite doe.
Het juiste gereedschap op de juiste plaats gebruiken
Als het algemene gebied eenmaal is bepaald, is het tijd om specifieker te worden, wat betekent dat we die A-niveau tevoorschijn moeten halen die we een paar secties geleden hebben gebouwd. Gebruik de A-niveau om de contourlijn uit te zetten en de exacte route die het moeras zal nemen. Dit zal waarschijnlijk geen rechte lijn zijn, maar eerder een sexy, bochtig nummer dat het systeem wat persoonlijkheid zal geven, zoals die geweldige terrastuinen in Azië. Teken het geheel af, inclusief een veilig gebied waar het water passief kan overlopen als de goot helemaal volloopt.
Gebruik de gemarkeerde contourlijn, graaf verticaal in de heuvel, waarbij u het vuil aan de dalende kant van de goot opstapelt. De diepte van de goot moet gelijk blijven en kan gemeten worden vanaf de vastgestelde hoogtelijn en later genivelleerd worden met een waterpas of het A-frame. Het algemene idee achter het graven van de moeras is dat het ongeveer drie keer zo breed als diep moet zijn, en de berm – de stapel uitgegraven vuil – moet worden opgestapeld om het bovenste deel van de onderkant van de moeras te creëren. Zorg ervoor dat de basis van de goot waterpas is zodat het water zich gelijkmatig verspreidt.
Naast het opvangen en opslaan van water op uw land, is het grootste voordeel van een goot het groeipotentieel van de berm. Het zal voornamelijk bestaan uit rijke bovengrond die goed gehydrateerd zal zijn. Het is belangrijk om meteen op de berm te planten om erosie te voorkomen. Bomen helpen ervoor te zorgen dat de grond niet te verzadigd raakt. Diepwortelende planten – de eerder genoemde aardbeien, rabarber, smeerwortel, enzovoort – helpen om de berm te stabiliseren. En zoals altijd zal een goede, stikstoffixerende bodembedekker ervoor zorgen dat de grond niet uitdroogt of te onkruidrijk wordt, terwijl hij tegelijkertijd de bodem verrijkt. Video: Hydrating a Suburban Food Forest With Swales
De afwerking
Een ander belangrijk aspect van het maken van een goot en vooral het vermijden van mogelijke problemen is het plannen van een passieve overloop. De beste manier om dit te doen is om een grote, zeg even breed als de goot is, plek te hebben die perfect waterpas is en onder de top van de berm waar het water kan overlopen naar een veilige plaats, hetzij een weiland of een andere goot of een wateropvang zoals een vijver of een dam. Op de plaats van de overloop kunt u het beste een plastic zeil, stenen of beton aanbrengen om erosie te voorkomen.
Als de basis van de moeras eenmaal goed waterpas is, is een mooie dikke laag mulch een goed idee. Het voegt voedingsstoffen toe aan het water dat de bodem in gaat, en voorkomt verdamping. Veel mensen kiezen er zelfs voor om hun moerassen op te vullen om zo handige en logische toegangspaden rond hun eigendom te maken. Het is gewoon een ander levensvatbaar doel voor het hebben van een moeras.
Daarna, is het gewoon de permacultuur manier: Observeer, vind oplossingen binnen de problemen die zich voordoen (met de juiste stappen moeten deze niet te groot zijn), en pluk de productieve voordelen van vooruitdenken en werken met de natuur.