De waarde van intuïtie wordt al lang aangeprezen door life coaches en chief executives die leiderschapsboeken schrijven. Gelukkig voor mij, intuïtie is ook van belang voor psychologen en neurowetenschappers. In een overzichtsstudie van de Leeds University Business School van een paar jaar geleden werd gekeken naar de verschillende manieren waarop wetenschappers hebben geprobeerd intuïtie te meten, wat de auteurs definiëren als informatie die tot ons komt “zonder dat er kennelijk sprake is van opzettelijk rationeel denken”. De auteurs wezen erop dat het grootste nadeel van pogingen om tot de kern van intuïtie door te dringen en te achterhalen hoe mensen er gebruik van maken, is dat de meeste metingen op zelfrapportage berusten, en dus niet noodzakelijk betrouwbaar zijn. De studie was echter een eerste stap in het legitimeren van intuïtie als een echt ding dat betere methoden nodig heeft om te bestuderen.

Joel Pearson, een professor in de cognitieve neurowetenschappen aan de Universiteit van New South Wales in Sydney, Australië, heeft een nieuwe manier gevonden om te meten hoe we intuïtie gebruiken bij besluitvorming – een die niet alleen op vragenlijsten of zelfrapportages vertrouwt. Onlangs publiceerde zijn lab een studie over een reeks experimenten waarbij de proefpersonen – universiteitsstudenten – soms subliminale, emotioneel geladen beelden te zien kregen terwijl ze een eenvoudige beslissingstaak uitvoerden: naar een computerscherm kijken en snel beslissen of een reeks stippen naar links of naar rechts bewoog door op een pijl naar links of naar rechts op het toetsenbord te drukken. De beelden waren emotioneel geladen, zoals een baby, een puppy, een geweer of een slang, en flitsten zo snel dat de studenten ze niet bewust konden waarnemen. Maar hun onbewuste geest pikte ze op. (Zie hoe onbewuste beelden werken in Dr. Pearson’s TEDx talk.)

De studenten waren nauwkeuriger met de stippentaak wanneer de emotionele beelden voor hen flitsten. Ze verbeterden ook naarmate ze met de taak werkten en meldden zich zekerder te voelen in hun besluitvorming wanneer ze werden blootgesteld aan de subliminale beelden, die in feite de intuïtie nabootsten. Want als je intuïtie uitsplitst tot de belangrijkste componenten, bestaat het in feite uit onbewuste, emotionele informatie, zowel positief als negatief.

“Waar mensen naar verwijzen als intuïtie: We gebruiken het elke dag om een bepaald gevoel te beschrijven, maar we wisten niet zeker of het bestond,” zei Dr. Pearson. “Met ons werk hebben we sterk bewijs aangetoond dat onbewuste gevoelens en emoties zich kunnen combineren met bewuste gevoelens, en we kunnen het gebruiken om betere beslissingen te nemen.”

Dus waarom had ik nu zoveel moeite om op intuïtie te vertrouwen? Was het “roestig” aan het worden met de jaren, samen met mijn geheugen, gezichtsvermogen en gewrichtsmobiliteit?

Er lijkt geen enkel bewijs voor te zijn. Maar er is bewijs dat suggereert dat depressie of angst de intuïtie kan aantasten, en dat depressieve of angstige mensen moeite hebben met intuïtieve besluitvorming.

In één experiment lieten onderzoekers mensen die niet depressief waren en depressieve mensen verschillende groepen woorden bestuderen, waarvan sommige aan elkaar verwant waren. “Gezonde mensen waren in staat om snel de gerelateerde woorden te onderscheiden, zelfs zonder te weten waarom,” zei Carina Remmers, de hoofdauteur en een klinisch psycholoog aan de Vrije Universiteit van Berlijn. “Depressieve mensen hadden moeite om dit te doen, en vertrouwden op hun beslissingen.”