De oproep kwam op een ochtend in het voorjaar van 2013. De begraafplaats was een puinhoop.

Charlotte Watson herinnert het zich nog goed. Ze werkt bij de rechtbanken in New York City. Ze leidt ook een organisatie die een historische begraafplaats beschermt op het platteland van Texas, waar ze opgroeide. Deze begraafplaats, genaamd Willow Wild, ligt op 36 hectare (90 acres) in Bonham. De plaats ligt ongeveer 130 kilometer (80 mijl) ten noordoosten van Dallas. Iemand in Bonham die regelmatig de begraafplaats bezocht, was als eerste ter plaatse.

“Er was iets vreselijks gebeurd,” herinnert Watson zich – wilde varkens!

Ze waren binnengedrongen en ontwortelden brede stukken gras. Het leek wel of iemand het gras had weggerukt en de grond had bewerkt. Er waren geen grafstenen omgegooid, maar “het zag er echt slecht uit,” zegt Watson. “Je kon je niet voorstellen dat het terug zou groeien.”

Voor de volgende paar weken sliepen wilde varkens overdag onder de omringende bomen en glipten ’s nachts de begraafplaats op: Ze kwamen in de grond wroeten naar engerlingen. Deze dikke witte wormen, die zouden uitgroeien tot kevers, leven enkele centimeters (een paar centimeter) onder het bodemoppervlak.

De indringers waren niet van plan snel alleen te vertrekken. Watson en haar groep werden geconfronteerd met een aantal moeilijke vragen over hoe om te gaan met deze verre van goedaardige zwijnen.

Texas is niet de enige die wordt geconfronteerd met plunderende varkens. Deze wilde zwijnen zijn te vinden in bijna elke Amerikaanse staat. Ze zijn ook gesignaleerd in Canada, en velen steken de grens over van Texas naar Mexico. In de Verenigde Staten zijn ze geconcentreerd in de zuidoostelijke staten. Ze richten ook verwoestingen aan in andere landen, waaronder het Verenigd Koninkrijk en Australië. In Duitsland graven hordes varkens tuinen om in de buitenwijken van Berlijn.

Wilde varkens veroorzaken elk jaar zo’n 1,5 miljard dollar schade in de Verenigde Staten, vooral aan gewassen, volgens het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA). Ze vormen ook een gevaar voor de gezondheid. Wilde varkens zijn drager van ten minste 30 ziekten en 37 parasieten (organismen die leven en zich voeden met een levende gastheer). Sommige van deze ziekten en parasieten kunnen zich verspreiden naar andere dieren. Ze kunnen ook mensen besmetten die de ziektekiemen eten of inademen. En wanneer wilde varkens in het nauw gedreven worden, kunnen zij, zij het zelden, mensen aanvallen. Afgelopen december, bijvoorbeeld, viel een wild varken de Duitse jager aan die het had geschoten. De man zou later sterven.

Wildlife biologen over de hele wereld willen deze wilde zwijnen begrijpen om de dreiging te stoppen. Ze volgen de dieren om hun gedrag te begrijpen en te voorspellen waar ze heen zullen gaan. Onderzoekers testen nieuwe vallen, waaronder enkele die real-time video naar smartphone-apps sturen.

Het stoppen van de varkens is moeilijk, deels, omdat ze sluw zijn. “Ze zijn een van de slimste dieren op de planeet,” merkt wildlife bioloog Alan Leary op. Hij werkt voor het Missouri Department of Conservation in de hoofdstad van de staat, Jefferson City. “We moeten voortdurend met nieuwe technieken komen om ze voor te blijven,” zegt hij.

Op dit moment zijn de zwijnen aan de winnende hand.

Zwijneninvasie

Ze hebben vele namen: wilde zwijnen, wilde zwijnen, wilde zwijnen en wilde zwijnen. Maar ze zijn allemaal Sus scrofa, een varkenssoort die inheems is in Europa, Azië en Noord-Afrika.

Een groep wilde varkens kan maïs- of sojavelden in één nacht verwoesten. De zwijnen kunnen rivieroevers verwoesten en een ravage aanrichten in de buurt van steden, zelfs in de tuinen van mensen. Ze vernielen landschapsarchitectuur. De modderige puinhoop die ze achterlaten ziet er vaak uit als de krater van een bom.

De laatste decennia is de varkensplaag in de Verenigde Staten verergerd omdat de dieren geen natuurlijke roofdieren hebben. Wat meer is, mensen hebben geen effectieve manier gevonden om ze te stoppen. In de eerste week na de opening van de snelste snelweg van de Verenigde Staten – ten zuiden van Austin, Texas – kwamen drie auto’s in botsing met wilde varkens. En dan was er nog dat F-16 gevechtsvliegtuig, in 1988, dat in botsing kwam met wilde varkens op een landingsbaan in Florida. De piloot sprong uit het vliegtuig en bracht zichzelf in veiligheid. Zijn vliegtuig van $16 miljoen? Vernietigd.

Er is een term om beestjes zoals wilde varkens te beschrijven: invasieve soorten. Deze organismen veroorzaken in hun natuurlijke omgeving geen problemen. Maar wanneer mensen ze in een nieuwe omgeving introduceren, opzettelijk of per ongeluk, veroorzaken ze vaak problemen. Soms grote problemen. Binnengedrongen planten en dieren kunnen snel de beschikbare hulpbronnen opslokken en het voor andere soorten moeilijker maken om te gedijen.

Invasieven kunnen inheemse soorten verdringen, waardoor de inheemse soorten achteruitgaan. Of de invasieve soorten kunnen schade toebrengen aan gewassen en natuurgebieden, zoals bossen. Invasieve insecten kunnen bomen doden, waardoor de kans op bosbranden toeneemt. Een studie uit 2005 schatte dat invasieve soorten jaarlijks 120 miljard dollar schade veroorzaken in de VS.

Varkens zijn niet inheems in Noord-Amerika. Spaanse kolonisten die Florida koloniseerden in de 16e eeuw brachten varkens mee. Gedurende de eerste paar honderd jaar bleven de populaties van deze dieren klein en binnen de perken. Ze zwierven zelden verder dan de Florida panhandle.

Toen jagers geïnteresseerd raakten in wilde varkens tegen het einde van de 20e eeuw veranderde alles.

“Hun populariteit bracht honderden commerciële omheinde operaties van wilde zwijnenjachten voort,” zegt Jack Mayer. Hij is een wildlife bioloog bij het Savannah River National Laboratory in Aiken, S.C., en bestudeert wilde zwijnen al meer dan 40 jaar. Ranchers en boeren begonnen wilde varkens te houden voor de jagers. Helaas, zegt hij, konden de dieren niet in bedwang worden gehouden. “Vrijwel elke staat heeft een aantal van deze operaties.” Nu, zegt hij, “ten minste een of meer van deze operaties in elke staat lekt varkens.”

En hun wilde populaties zijn de afgelopen 20 jaar geëxplodeerd. Deels komt dat doordat varkens overal kunnen leven, zo ongeveer alles eten – van eikels tot kleine dieren – en zich snel voortplanten. Ze kunnen zich aanpassen aan bijna elk klimaat. Mayer zegt dat ze zijn gesignaleerd in 48 staten van de V.S. (inclusief Hawaii en Alaska). Deze wilde zwijnen hebben zich in 36 staten gevestigd. Op dit moment lijken alleen Wyoming en Rhode Island vrij te zijn van wilde varkens, aldus Mayer.

Leary, in Missouri, zegt dat mensen een deel van het probleem kunnen zijn. Kaarten tonen varkenspopulaties die honderden kilometers van elkaar verwijderd zijn. De varkens hebben waarschijnlijk niet die hele weg afgelegd. Mensen moeten ze hebben vervoerd. “We weten dat varkens niet vliegen, dus ze moeten daar op een of andere manier zijn gekomen,” zegt hij. Sommige mensen laten opzettelijk wilde varkens los in een gebied om een jachtgebied te creëren, ook al is dat illegaal. Dergelijke acties geven aanleiding tot nieuwe varkenspopulaties.

Het probleem gaat niet weg. Het Texaanse ministerie van Landbouw voorspelt dat als er niets wordt gedaan, de varkenspopulatie in die staat binnen vijf jaar zal verdrievoudigen. Een federaal programma, het National Feral Swine Damage Management Program, is opgezet om de uitbreiding van de invasieve soort te beteugelen. Het programma schat dat de Verenigde Staten nu al zo’n 5 tot 6 miljoen wilde varkens herbergen. En hun aantallen groeien.

Inderdaad, die groei vertoont geen tekenen van vertraging, volgens een studie uit 2017 in het Journal of Applied Ecology. USDA-onderzoekers bestudeerden varkenspopulaties van 1992 tot 2012. Als ze zich in hetzelfde tempo blijven verspreiden, schat het dat de meeste counties in de Verenigde Staten binnen 30 tot 50 jaar zullen worden geteisterd door wilde varkens.

Jagen – soms zelfs vanuit helikopters

Wilde varkens kunnen wel 48 kilometer (30 mijl) per uur rennen en klauteren over hekken van een meter (drie voet) hoog. Deze varkens kunnen zich één of twee keer per jaar voortplanten, en een typische worp omvat vijf of zes biggetjes. (Sommige mensen in het Zuiden grappen zelfs dat “varkens zwanger geboren worden.”) Een enkel varken kan honderden kilo’s zwaar worden.

Wetenschappers hebben veel informatie over de gewoonten en het gedrag van wilde varkens, zegt Mark Smith. Hij is een bioloog aan de Auburn University in Alabama. “Iedereen kijkt naar dezelfde wetenschap,” zegt hij. “Onze rol is om de beste informatie naar buiten te brengen, deze te bekijken en op basis van goede wetenschap een goed oordeel te vellen.”

Sommige wetenschappers hebben computermodellen van varkenspopulaties gemaakt. Vervolgens analyseren ze welke bestrijdingstactieken het meest geschikt zijn om die populaties terug te dringen. Om een gebied volledig van varkens te ontdoen, moet meer dan tweederde van de dieren elk jaar worden verwijderd, zo suggereren deze computermodellen. En dat tempo zou jaar na jaar na jaar moeten worden aangehouden – totdat er geen varkens meer zijn.

Hoe zou die verwijdering kunnen worden bereikt? Dit zijn tenslotte sluwe dieren.

Enkele staten hebben jachtseizoenen ingesteld. Anderen hebben scherpschutters ingezet, of getrainde jagers. Weer anderen bieden beloningen aan voor karkassen van wilde varkens. Texas nam in 2011 een wet aan die mensen toestond de varkens vanuit helikopters af te schieten. Nu betalen sommige mensen duizenden dollars voor de ervaring.

Naast de jacht

Smith betwijfelt of de jacht het probleem ooit zal oplossen. De meeste jagers stoppen nadat ze een of twee varkens hebben. Wat meer is, sommige wetenschappers hebben waargenomen dat varkens kunnen leren van de jacht. Ze kunnen hun gedrag aanpassen om jagers te vermijden. Sommigen kunnen zich verwijderen van plaatsen waar mensen liever jagen. Of de dieren zouden ’s nachts kunnen eten, in plaats van overdag. Dat kan het moeilijker maken om ze te vinden. Jagen en scherpschieten zal waarschijnlijk alleen werken voor de laatste paar varkens van een sounder. (Sounder is de naam voor een groep wilde varkens.)

Leary zegt dat vallen de beste kans bieden om de meeste varkens te vangen. Maar de vallen moeten slimmer zijn dan de dieren.

Varkens kunnen klimmen, dus de vallen moeten hoog zijn en geen scherpe hoeken hebben die een varken houvast kunnen geven om eruit te klimmen. En de vallen moeten alle varkens in een sounder kunnen vangen. Als er een ontsnapt, weet hij genoeg om niet terug te keren naar de val. Dan, tenzij ze op een andere manier worden opgespoord, kunnen deze varkens een nieuw gebied koloniseren.

In nieuwere vallen zijn nieuwe technologieën verwerkt. Sommige bevatten bewegingssensor-camera’s die verbinding maken met smartphone-apps. De camera’s houden de val in de gaten, die eruitziet als een grote ring van hoge metalen hekken. Er zijn een of twee open poorten naar de omheining. Als er varkens aankomen, waarschuwt de camera de landeigenaar of boswachter. Dan kan iemand de scène in real time volgen, van waar hij ook is. Als alle varkens het omheinde hok zijn binnengedrongen, kan de vanger via de app met een vingerbeweging een hek laten vallen.

Het is echter niet goedkoop. Een basisval kost een boer honderden dollars. Met de sensoren, camera’s en app, kunnen die kosten oplopen tot in de duizenden.

Vallen zal ook niet in staat zijn om alle varkens te krijgen, zegt Mayer. Dus kijken wetenschappers naar andere benaderingen. Biologen in Alabama en Colorado bestuderen mogelijke vergiften. Maar er is geen garantie dat alleen een varken het zal opeten. Texas, bijvoorbeeld, heeft zwarte beren. Zij eten bijna alles wat varkens ook eten. Vee zou het aas ook kunnen pakken. Onderzoekers zullen moeten uitzoeken hoe ze wilde varkens kunnen vergiftigen zonder beren of andere dieren te schaden.

In Auburn werken dierenartsen volgens Smith ook aan strategieën om de geboorte van varkens tegen te gaan. Dit zijn medicijnen of hulpmiddelen om voortplanting te voorkomen. Onderzoekers hebben dergelijke medicijnen ontwikkeld die werken. Maar hier is het addertje onder het gras: Iemand zou het rechtstreeks in elk varken moeten injecteren. En dat is niet praktisch voor wilde dieren, die overal kunnen zijn – en zich verstoppen.

Dergelijke pogingen om van de varkens af te komen hebben de meeste kans van slagen waar de dieren nieuw zijn, zeggen deskundigen. Maar de uitdaging om elk varken permanent te verwijderen, is ontmoedigend. Dus willen wetenschappers hun inspanningen richten op het verminderen van de varkenspopulaties en het beperken van de schade die ze veroorzaken.

Smith zegt dat de manier om het wilde-varkensprobleem te verminderen en te beheersen een combinatie van methoden zal vergen. Maar eerst moeten de mensen ervan worden overtuigd dat het verplaatsen en loslaten van varkens een ernstig probleem is. Vallen kunnen dan nuttig zijn om de meeste varkens te pakken. Geboortebeperking of vergif, als het geen grote schade veroorzaakt, kan helpen. En scherpschutters kunnen misschien de laatste paar te pakken krijgen. “Die laatste varkens zijn waar je al je geld aan uitgeeft,” zegt Smith.

Charlotte Watson, op de begraafplaats in Texas, doorliep haar eigen beproeving om van de varkens af te komen. Eerst huurde ze iemand in om vallen te zetten. “In het ideale geval rennen de varkens erin en kunnen ze er niet meer uit,” zegt ze. Dan zou een vallenzetter komen om de varkens te halen. De begraafplaats zou betalen voor elk gevangen dier.

Behalve dat het niet werkte.

“Ze besteedden geen aandacht aan de vallen,” zegt ze over de varkens. “Natuurlijk, varkens zijn erg slim.” Een paar weken later verhuisden de varkens echter naar een andere buurt. Ze zijn niet meer teruggekeerd. Hoewel Willow Wild voorlopig gespaard is gebleven, is er geen garantie dat de zwijnen niet terugkomen om opnieuw vernielingen aan te richten.

Correctie: De tekst is aangepast om op te merken dat ontdekkingsreizigers en kolonisten pas in de 16e eeuw varkens meenamen naar Noord-Amerika.