Methylgroep is de naam die gegeven wordt aan het gedeelte van een organisch molecuul dat van methaan is afgeleid door verwijdering van een waterstofatoom (-CH3). Een methylgroep kan in chemische structuren worden afgekort als -Me. De methylgroep is een van de alkylgroepen die worden gedefinieerd door de uitgang -aan van de oorspronkelijke verbinding te laten vallen en te vervangen door -yl. De methylgroep wordt afgeleid van het moederalkaan methaan (HCH3) door één van de hydrogenen te verwijderen. Methaan heeft de molecuulformule CH4. Het bestaat uit een centraal koolstofatoom dat gebonden is aan vier waterstofatomen (C-H). De term methyl is een samenvoeging van de Griekse woorden voor wijn, methy, en hout, hyle, en werd voor het eerst gebruikt in verband met houtalcohol of methylalcohol (CH3OH). De methylgroep bestaat uit een enkele koolstofatoom die verbonden is met een langere keten van koolstofatomen of mogelijk een benzeenring.

Methaan werd oorspronkelijk “moerasgas” genoemd omdat het voor het eerst werd geïsoleerd uit het gas dat uit moerassen opborrelde. Methaan wordt geproduceerd door bepaalde micro-organismen die groeien in een zuurstofloze omgeving, zoals rioolwater en modder. Aardgas bestaat hoofdzakelijk uit methaan. Wanneer aardgas met stoom wordt gemengd en in aanwezigheid van een metaalkatalysator tot een hoge temperatuur wordt verhit, ontstaat synthetisch gas dat uit koolmonoxide (CO) en waterstof (H2) bestaat.

Synthetisch gas wordt industrieel gebruikt om methanol (CH3OH) te maken. Methanol is een alcohol die bestaat uit een centraal koolstofatoom gebonden aan drie hydrogenen (C-H) en een hydroxylgroep (-OH). Het wordt gebruikt om formaldehyde, methyl-tert-butylether (MTBE) en andere industrieel belangrijke chemicaliën te maken. Formaldehyde is een hoofdbestanddeel van de harsen die platen, zoals triplex en spaanplaat, bijeenhouden. Methyl-tert-butylether (MTBE) wordt aan benzine toegevoegd om het octaangehalte te verhogen en de benzine schoner te laten branden.