Visual Evoked Potential (VEP) |

Notitie voor Visual evoked potential tests – neem contact op met de afdeling Neurofysiologie van het Royal North Shore Hospital

What is a visual evoked potential? (VEP)

Een visueel opgewekt potentiaal is een opgewekt potentiaal veroorzaakt door een visuele stimulus, zoals een afwisselend dambordpatroon op een computerscherm. De reacties worden geregistreerd door elektroden die op de achterkant van uw hoofd zijn geplaatst en worden waargenomen als een aflezing op een elektro-encefalogram (EEG). Deze reacties zijn meestal afkomstig van de occipitale cortex, het gebied van de hersenen dat betrokken is bij het ontvangen en interpreteren van visuele signalen.

Wanneer wordt de VEP gebruikt?

Een arts kan u aanraden voor een VEP-test te gaan wanneer u veranderingen in uw gezichtsvermogen ervaart die te wijten kunnen zijn aan problemen langs de paden van bepaalde zenuwen. Enkele van deze verschijnselen kunnen zijn:

Verlies van gezichtsvermogen (dit kan pijnlijk of niet-pijnlijk zijn);
Dubbelzien;
Wazig zien;
Flitsende lichten;
Wijzigingen in het kleurenzien; of
Zwakheid van de ogen, armen of benen.

Deze veranderingen zijn vaak te subtiel of niet gemakkelijk vast te stellen bij klinisch onderzoek in de spreekkamer van de arts. In het algemeen is de test nuttig voor het opsporen van problemen met de oogzenuw. Deze zenuw helpt bij het doorgeven van signalen die ons in staat stellen te zien, dus door de zenuw te testen kan de arts zien hoe uw visuele systeem op licht reageert. De test is ook nuttig omdat hij kan worden gebruikt om het gezichtsvermogen te controleren van kinderen en volwassenen die geen oogkaarten kunnen lezen.

Wat detecteert de VEP?

De VEP meet de tijd die het kost voor een visuele prikkel om van het oog naar de occipitale cortex te reizen. Het kan de arts een idee geven of de zenuwbanen op enigerlei wijze abnormaal zijn. Bij multiple sclerose bijvoorbeeld kan de isolerende laag rond zenuwcellen in de hersenen en het ruggenmerg (de myelineschede) aangetast zijn. Dit betekent dat het langer duurt voordat elektrische signalen vanuit de ogen worden geleid, wat resulteert in een abnormale VEP. Een normale VEP kan vrij gevoelig zijn in het uitsluiten van een laesie van de oogzenuw, langs zijn banen in het voorste deel van de hersenen.

Hoe u voor te bereiden op een VEP-test

U krijgt instructies over hoe u zich moet voorbereiden op de test. Dit hangt af van waar u de test gaat laten doen. Enkele dingen die u misschien moet doen zijn:

Het wassen van uw haar de avond tevoren, maar het vermijden van haarchemicaliën, oliën en lotions.
Zorgen dat u de nacht tevoren voldoende slaapt.
Als u een bril draagt, zorg er dan voor dat u deze meeneemt naar de test.
U bent meestal in staat om een normale maaltijd te eten en uw gebruikelijke medicijnen in te nemen voorafgaand aan de test. Medicijnen die u slaperig maken, moet u echter vermijden.
Kom op tijd en probeer u voor het onderzoek te ontspannen.
Op de dag van het onderzoek moet u de technicus ook laten weten of u oogaandoeningen hebt, zoals staar of glaucoom, omdat dit het onderzoek kan beïnvloeden en door de arts in uw dossier moet worden genoteerd.

Wat gebeurt er tijdens een VEP-test?

De procedure is zeer veilig en niet-invasief.

Eerst worden enkele draden boven op uw hoofd geplakt om de hersengolven te detecteren.
Een technicus zal u verdere instructies geven over wat u tijdens de test moet doen. Normaal gesproken wordt elk oog afzonderlijk getest.
Het is zeer belangrijk dat u meewerkt met de technicus die de test uitvoert en dat u uw gezichtsvermogen op een bepaalde plaats kunt fixeren. U wordt gevraagd naar een scherm te kijken dat lijkt op een televisiescherm, met verschillende visuele patronen.
Lezingen worden geregistreerd via de draden boven op uw hoofd.
Na de procedure worden de lijm en de draden van uw hoofd verwijderd. De arts kan de resultaten van het onderzoek met u bespreken nadat deze zijn geanalyseerd; anders doet de doorverwijzende arts dat.
Doorgaans duurt de procedure ongeveer 45 minuten.

Bijwerkingen

Er zijn zelden bijwerkingen van deze procedure. Het is een pijnloze procedure en afgezien van een mogelijke lichte huidirritatie door de elektroden, zijn er vaak geen complicaties. Als u een medische aandoening hebt, zoals epilepsie, is het onwaarschijnlijk dat de visuele prikkels waaraan u wordt blootgesteld een aanval veroorzaken. Dit moet echter met uw arts en technicus worden besproken voordat u een VEP-test ondergaat.

Na de procedure gaan patiënten gewoonlijk dezelfde dag nog naar huis. U zou in staat moeten zijn om veilig naar huis te rijden als u zich goed voelt na de procedure.

Factoren die de VEP beïnvloeden

De cellen in het deel van uw hersenen dat betrokken is bij het gezichtsvermogen zijn het meest gevoelig voor beweging aan de randen van uw centrale gezichtsvelden. Als u slecht ziet, lijkt dit niet al te veel invloed te hebben op de respons – grotere dambordpatronen kunnen worden gebruikt. Uw geslacht, leeftijd en de grootte van uw pupillen zijn andere factoren die de VEP kunnen beïnvloeden. Als u medicijnen heeft gebruikt die u slaperig maken, of onder invloed bent van narcosemiddelen, wordt uw VEP ook sterk beïnvloed.

Wat de resultaten kunnen aantonen

De VEP is vooral nuttig bij het opsporen van vroegere neuritis optica. Dit verwijst naar ontsteking van de oogzenuw, gepaard gaande met zwelling en progressieve vernietiging van de schede die de zenuw bedekt, en soms de zenuwkabel. Door de beschadiging van de zenuwschede wordt de tijd die elektrische signalen nodig hebben om naar de ogen te worden geleid verlengd, wat resulteert in een abnormale VEP. Dit kan worden gezien bij multiple sclerose – een van de meest voorkomende oorzaken van neuritis optica (zoals hierboven). Abnormale VEP’s worden gezien bij multiple sclerose patiënten als gevolg van de aanwezigheid van neuritis optica.

De volgende zijn minder gemakkelijk te onderscheiden, maar kunnen abnormale VEP’s veroorzaken:

Optische neuropathie – dit kan het gevolg zijn van beschadiging van de oogzenuw door een aantal oorzaken, waaronder: een blokkade van de bloedtoevoer van de zenuw, voedingstekorten, of toxines. Als de zenuw beschadigd is, geleiden de elektrische signalen niet goed meer. Voorbeelden hiervan zijn suikerziekte in een gevorderd stadium, die gepaard kan gaan met beschadiging van de bloedvaten en zenuwen die de ogen van bloed voorzien, of toxische amblyopie, een oogaandoening die gepaard gaat met verminderd gezichtsvermogen als gevolg van een toxische reactie in een deel van de oogzenuw.
Tumoren of laesies die de oogzenuw samendrukken – als de oogzenuw wordt samengedrukt, wordt de geleidingsweg aangetast en wordt een abnormale VEP gezien.
Glaucoom – patiënten die aan glaucoom lijden, hebben een verhoogde intraoculaire druk (d.w.z. druk in het oog). Dit kan leiden tot beschadiging van de oogzenuw, wat leidt tot verlengde VEP’s.
Oculaire hypertensie (hoge druk) – dit verwijst naar elke situatie waarin de druk in het oog hoger is dan normaal. Er zijn geen tekenen van glaucoom, maar patiënten kunnen een verhoogd risico lopen om op latere leeftijd glaucoom te ontwikkelen.

Clinisch nut van de VEP

De VEP is een gestandaardiseerde en reproduceerbare test van de functie van de oogzenuw
Het is gevoeliger dan magnetische resonantie beeldvorming (MRI) in het opsporen van laesies die de visuele baan vóór het optisch chiasme (gebied in de optische baan waar de oogzenuw de zijkanten kruist) aantasten
Het is gewoonlijk minder kostbaar in vergelijking met andere onderzoeken zoals MRI
Als de resultaten van de VEP negatief zijn, kan dit nuttig zijn bij het uitsluiten van bepaalde aandoeningen.

Samenvatting

De VEP is een belangrijke test die zeer goed is in het opsporen van problemen met de oogzenuw en laesies in het voorste deel van onze visuele baan, voordat de oogzenuwen in elkaar overgaan. Het is echter een niet-specifieke test en om het exacte onderliggende probleem bij elke patiënt te bepalen, is een goede anamnese en onderzoek ook erg belangrijk.

Adams R, Victor M. Brown R. et al. Special Techniques for Neurologic Diagnosis, Adams and Victor’s Principles of Neurology – 8th Ed. The McGraw-Hill Companies, Inc.; 2005
Atilla H, Tekeli O, Ornek K: Pattern electroretinography and visual evoked potentials in optic nerve diseases. J Clin Neurosci 2006 Jan; 13(1): 55-9
Huszar L. Clinical Utility of Evoked Potentials E-medicine . 2006 . Beschikbaar via URL: http://www.emedicine.com/neuro/topic69
Krarup C. Electrophysiology of the central and peripheral nervous systems, Oxford Textbook of Medicine – 4th Ed. Oxford University Press; 2003
Misulis K, Fakhoury R. Spehlmann’s evoked potential primer. 3rd ed. Butterworth Heinemann.
Neurophysiology (2005), Journal of Neurology, Neurosurgery and Psychiatry: Neurologie in de Praktijk. 76; 11:18
Nuwer, MR. Fundamentals of evoked potentials and common clinical applications today. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1998; 106:142.
Odom JV, Bach M, Barber C, et al (2004). Visual evoked potentials standard (2004) Documenta ofhthalmologica. Vooruitgang in de oogheelkunde. 108 (2): 115-23.
Deuschl E. Recommendations for the Practice of Clinical Neurophysiology: Richtlijnen van de Internationale Federatie voor Klinische Neurofysiologie. 2nd ed: Elsevier, 2000.

Sydney North Neurology & Neurophysiology | T: 82871900 F: 82871901 E: [email protected]