Bezoek Dr. Toaff’s website op:
http://www.netreach.net/~hysterectomyedu/

• Wat is een baarmoederverzakking, Wat is een baarmoederverzakking
• Wat zijn de oorzaken van een baarmoeder- en genitale verzakking
• Wat zijn de symptomen van een baarmoeder- en genitale verzakking
• Wat zijn de niet-chirurgische behandelingsmogelijkheden voor een genitale verzakking
• Wat is de rol van chirurgie bij een genitale verzakking

Wat is een baarmoederverzakking, Wat is een verzakking van de baarmoeder?

Baarmoederverzakking of verzakte baarmoeder is een aandoening waarbij de baarmoeder in het bekken naar beneden zakt tot onder zijn normale positie. De baarmoeder kan iets zakken en boven de introitus (vaginale opening, graad 1) blijven. Hij kan verder zakken zodat de baarmoederhals of het onderste deel van de baarmoeder in de buurt van de introïtus komt (graad 2). In de ernstigste vorm puilt de baarmoederhals of zelfs de hele baarmoeder uit de introïtus (graad 3). Een verzakking van de baarmoeder is in 16% van de gevallen in de VS de indicatie voor hysterectomie.

Genitale verzakking is een meer algemene term die verschillende aandoeningen omvat, die afzonderlijk of in combinatie kunnen voorkomen. Deze omvatten baarmoederverzakking (gezakte baarmoeder), vaginale verzakking, cystocele (gezakte blaas), rectocele (gezakte endeldarm), en enterocele (herniatie van dunne darm in de ruimte tussen het rectum en de vagina).

Wat zijn de oorzaken van baarmoeder- en genitale prolaps

Baarmoeder- en genitale prolaps kunnen zelden worden veroorzaakt door aangeboren (inherente) zwakte van de bekkenbodem (spieren, ligamenten, fasciën die de bekkenbodem ondersteunen en voorkomen dat bekkenorganen naar beneden vallen). Vaker wordt een genitale prolaps veroorzaakt door beschadiging van de bekkenbodem bij vaginale bevallingen (vooral bij langdurige weeën), instrumentele bevallingen (tang, vacuümextractie) en de vaginale bevalling van grote baby’s. Veroudering en menopauze kunnen de bekkenbodem verzwakken als gevolg van verminderde oestrogeenniveaus. De weefsels waaruit de bekkenbodem bestaat, verzwakken bij gebrek aan voldoende oestrogeenniveaus. Verhoogde intra-abdominale druk op lange termijn kan bijdragen tot genitale prolaps, bijvoorbeeld zware handenarbeid, zwaar tillen, gebruik van een strakke buikgordel. Chronisch hoesten en het zich inspannen bij de stoelgang vanwege chronische constipatie zijn ook belangrijke factoren die bijdragen aan een genitale prolaps.

Wat zijn de symptomen van een baarmoeder- en genitale prolaps

De symptomen zijn afhankelijk van de genitale organen die betrokken zijn bij de prolaps, evenals de mate van de prolaps. Lichte graden van baarmoederverzakking, cystocele of rectocele kunnen geen ongemak veroorzaken. Een grotere verzakking van de baarmoeder kan bekkenpijn of druk veroorzaken. Het kan ook de seksuele functie belemmeren. Cystocele kan bekkenklachten en seksuele disfunctie veroorzaken en kan gepaard gaan met urine-incontinentie door stress (urineverlies bij stress zoals hoesten). Rectocele kan druk op het rectum en constipatie veroorzaken. Een verzakking waarbij de baarmoeder en/of de vagina uit de vaginale introïtus steken, kan leiden tot irritatie, zweervorming en infectie. Genitale prolaps kan een nadelig effect hebben op seksuele gemeenschap door interferentie met penetratie en door gebrek aan vaginale tonus.

Wat zijn de niet-chirurgische behandelingsmogelijkheden voor genitale prolaps

Mild gradaties van cystocele, rectocele of baarmoederverzakking behoeven misschien geen interventie, vooral als de patiënt geen ongemak heeft. Speciale oefeningen om de bekkenbodemspieren (Kegal) te versterken, vooral wanneer ze worden begeleid door biofeedback, kunnen de symptomen, stressincontinentie voor urine, seksuele functie en bekkenongemak verbeteren. In feite kan een vermindering van de grootte van een cystocele worden gedocumenteerd. Verandering in levensstijl, zoals het elimineren van zwaar tillen of het gebruik van een strakke gordel, behandeling en onderdrukking van een chronische hoest, behandeling van chronische constipatie, kan de progressie van genitale prolaps tot stilstand brengen.

Estrogen replacement therapy (gecombineerd met een progestageen) kan de kracht van de bekkenbodemligamenten en -spieren verbeteren, een verbetering van de symptomen brengen en de effectiviteit van Kegal-oefeningen vergroten.

Pessaria zijn speciale prothesen van verschillende vormen en maten die in de vagina worden aangebracht en de prolaps effectief kunnen voorkomen. De pessarium moet worden aangepast aan het type en de mate van prolaps. Gespecialiseerde pessaria kunnen ook effectief urine stress incontinentie voorkomen.

Wat is de rol van chirurgie bij genitale verzakking

Chirurgie is bedoeld om de verzwakte bekkenbodem te herstellen en te reconstrueren en de normale functie te herstellen. Chirurgie is alleen geïndiceerd wanneer de verzakking aanzienlijke klachten veroorzaakt en wanneer conservatieve niet-chirurgische maatregelen hebben gefaald. Ook wanneer conservatieve maatregelen door de patiënte niet worden gewenst en zij om verlichting vraagt door middel van een operatie. Chirurgie is zelden geïndiceerd voor lichte graden van prolaps.

Chirurgie om prolaps te corrigeren vereist grote deskundigheid en nauwgezette aandacht voor details. De verzwakte en uitgerekte ligamenten en spieren van de bekkenbodem moeten vaak opnieuw worden gebruikt in het herstelproces. Deze ligamenten kunnen het opnieuw begeven. Daarom is het vaak nodig om meer geavanceerde ophangingstechnieken te gebruiken voor een succesvol en langdurig resultaat. Voorbehandeling met oestrogeen kan, wanneer er een tekort is, het succes van de operatie vergroten. Voor cystocele, rectocele, enterocele en relaxte introitus (vaginale opening) zijn specifieke procedures beschikbaar die de aandoening effectief kunnen corrigeren. Bij al deze aandoeningen, evenals bij de behandeling van urinaire stressincontinentie, heeft het verwijderen van de niet verzakte, normale baarmoeder geen bewezen nut.

Minimale baarmoederverzakking gaat meestal niet gepaard met enig ongemak en kan zonder enige ingreep worden gecontroleerd. Wanneer de prolaps significanter is en symptomatisch, is behandeling noodzakelijk. Als conservatieve behandeling faalt of niet gewenst is, is een operatie geïndiceerd. Er zijn verschillende operaties waarmee de verzakte baarmoeder in zijn oorspronkelijke positie kan worden teruggebracht zonder dat een hysterectomie nodig is. Deze operaties worden aangepast aan de specifieke anatomische afwijking die tot de verzakking leidt, de algemene lichamelijke conditie van de patiënte en de wens om vaginale penetratie bij seks te kunnen blijven hebben. De heersende opvatting onder gynaecologen is dat de chirurgische correctie van baarmoederverzakking doeltreffender is en minder kans op mislukking op de lange termijn heeft als daarbij een hysterectomie wordt uitgevoerd. Er zijn echter geen grote prospectieve studies om deze mening te valideren. Bij oudere vrouwen die geen vaginale geslachtsgemeenschap hebben, kan de verzakking worden gecorrigeerd door een subtotale sluiting van de vagina (gedeeltelijke colpocleisis). Deze ingreep wordt beter verdragen dan hysterectomie.

Concluderend kan worden gesteld dat een milde prolaps meestal met conservatieve maatregelen kan worden behandeld. Wanneer chirurgische correctie van prolaps nodig is, is het mogelijk om correctieve chirurgie uit te voeren zonder een hysterectomie. Er is bezorgdheid geuit over de levensduur van dergelijke reparaties. De geïnformeerde patiënte die ervoor kiest haar baarmoeder te behouden, moet op zoek gaan naar een chirurg die ervaren is en bereid is dergelijke ingrepen uit te voeren.