Als je denkt aan hoge bomen van meer dan 100 meter hoog, dan moet er voortdurend water worden gegeven aan de bladeren in de top van de boom. Zo niet, dan verwelken en sterven die bladeren. Wanneer water door de bladeren in de lucht ontsnapt door transpiratie, zorgt het voor een trekkracht. Deze trekkracht trekt water omhoog en uit de plant door kleine buisjes, het xyleem genaamd.

Deze buisjes (xyleem) kunnen worden gezien als pijpen binnenin de plant die water naar alle delen van de plant brengen. Ze zijn zeer effectief in het stapelen van watermoleculen tot lange ketens en trekken ze naar boven en naar buiten naar de bladeren van de plant. Xyleem bestaat in alle delen van de plant – wortels, stengels, bladeren en overal daartussen.

Als water door het xyleem de plant wordt opgetrokken, worden de watermoleculen allemaal als een lange ketting aan elkaar gebonden (capillaire krachten).

De trekkracht die ontstaat door transpiratie trekt deze lange ketens van water omhoog en naar buiten naar de bladeren.

Deze ketens van water creëren turgiditeit (wat betekent dat de plant stijf, sterk en rechtop staat; in wezen het tegenovergestelde van verwelking). Planten hebben geen botten om ze rechtop te houden – ze vertrouwen op deze turgiditeit om ze rechtop en sterk te houden.

Wanneer de bodem van een plant te weinig beschikbaar water bevat, worden de waterketens in het xyleem steeds dunner door minder water.

Effectief verliest de plant sneller water dan dat zij het opneemt. Wanneer dit gebeurt, verliest de plant zijn turgescentie en begint te verwelken.