|
Quick facts for kids
Squid |
|
|---|---|
 |
|
| Bigfin reef squid, Sepioteuthis lessoniana | |
| Scientific classification | |
| Kingdom: | |
| Phylum: | |
| Klasse: | |
| Subklasse: | |
| Superorde: | |
| Orde: |
Teuthida
A. Naef, 1916
|
Rifinktvissen zijn koppotigen van de orde Teuthida. Zij vormen de zustergroep van de octopoden. Inktvissen zijn carnivoren en er wordt dan ook op hen gejaagd. De grootste inktvissen, de reuzeninktvis en de kolossale inktvis, worden gegeten door potvissen en slaaphaaien.
Er zijn ongeveer 300 soorten inktvissen.
Karakteristieken
Inktvissen hebben, net als inktvissen, acht armen die in paren zijn gerangschikt, en twee langere tentakels met zuignappen.
Alle inktvissen hebben een mond met een radula, en straalvoortstuwing met de sifon uit de mantel. De radulla is een schraaporgaan in de bek dat voedingsstoffen uit voedselbronnen schraapt.
Tentakels worden gebruikt voor voortbewegingskracht en het vangen van voedselbronnen. Alle inktvissen zijn carnivoren; ze eten andere dieren, geen planten.
Zoals andere koppotigen zijn inktvissen intelligente dieren. Inktvissen hebben een hoofdachtige structuur, met zintuigen en hersenen in het voorste uiteinde. Hoewel de pijlinktvissen geen schild hebben, hebben ze binnenin een rudimentair schild, gemaakt van chitine.
De huid is bedekt met chromatoforen, die de pijlinktvis in staat stellen van kleur te veranderen om zich aan te passen aan zijn omgeving, waardoor hij doeltreffend gecamoufleerd is. Gecontroleerd door het zenuwstelsel, kan de camouflage in ‘real time’ veranderen.
Verplanting
Nadat een mannetje en een vrouwtje paren, legt de vrouwelijke pijlinktvis eieren. De eieren worden in een eierkoker gelegd. Omdat de pijlinktvis meestal deel uitmaakt van een school, wordt hij samen met vele andere eierdoosjes van vele andere pijlinktvissen gelegd, en vervolgens aan de zeebodem verankerd. Hierdoor worden inktviseieren vaak (veel) in klompjes gevonden, en die klompjes lijken vaak op een bloem.
Vaak sterft het mannetje kort na de paring, en sterft het vrouwtje zodra ze haar eieren heeft losgelaten. Daarom leggen inktvissen meestal maar één keer eieren. Inktvissen leven niet erg lang. Hoewel er enkele langlevende soorten zijn, leven de meeste inktvissen slechts één of twee jaar.
Grootte
De meeste inktvissen zijn niet langer dan 60 centimeter (24 in), hoewel de reuzeninktvis 13 meter (43 ft) lang kan worden.
In 1978 sneden scherpe, gebogen klauwen op de zuignappen van inktvis tentakels de rubberen coating op de romp van de USS Stein door. De grootte suggereerde de grootste inktvis die op dat moment bekend was.
In februari 2007 ving een Nieuw-Zeelands vissersvaartuig een kolossale inktvis met een gewicht van 495 kilogram en een afmeting van ongeveer 10 meter voor de kust van Antarctica. Dit exemplaar is het grootste ongewervelde dier dat ooit is gevonden. Inktvissen hebben de grootste ogen in het dierenrijk.
Reuzeninktvissen komen in de literatuur en de folklore voor met een angstaanjagende connotatie. De Kraken is een legendarisch tentakelachtig monster dat mogelijk gebaseerd is op waarnemingen van echte reuzeninktvissen.
Menselijk gebruik
In literatuur en kunst
Reuzeninktvissen worden al sinds de klassieke oudheid gezien als monsters van de diepte. Reuzeninktvissen werden beschreven door Aristoteles (4e eeuw v. Chr.) in zijn Geschiedenis van de Dieren en Plinius de Oudere (1e eeuw n. Chr.) in zijn Natuurlijke Historie. De Gorgon uit de Griekse mythologie is wellicht geïnspireerd op inktvissen of octopussen, waarbij het dier zelf het afgehakte hoofd van Medusa voorstelt, de bek als de uitgestoken tong en hoektanden, en de tentakels als de slangen. Het zeskoppige zeemonster uit de Odyssee, Scylla, zou een soortgelijke oorsprong kunnen hebben. De Noordse legende van de kraken kan ook zijn afgeleid van waarnemingen van grote koppotigen.
In de literatuur kwam in het korte verhaal “The Sea Raiders” van H.G. Wells een mensenetende inktvis voor, de soort Haploteuthis ferox. De science-fiction schrijver Jules Verne vertelde een verhaal over een kraken-achtig monster in zijn roman Twintigduizend mijlen onder zee uit 1870.
Als voedsel
De inktvis vormt een belangrijke voedselbron en wordt in keukens over de hele wereld gebruikt, met name in Japan, waar hij wordt gegeten als ika sōmen, in vermicelli-achtige reepjes gesneden; als sashimi; en als tempura. Drie soorten Loligo worden in grote hoeveelheden gebruikt: L. vulgaris in de Middellandse Zee (bekend als Calamar in het Spaans, Calamaro in het Italiaans); L. forbesii in het noordoostelijk deel van de Atlantische Oceaan; en L. pealei aan de Amerikaanse oostkust. Onder de Ommastrephidae is Todarodes pacificus de belangrijkste commerciële soort, die in grote hoeveelheden wordt geoogst in het noordelijk deel van de Stille Oceaan in Canada, Japan en China.
In Engelssprekende landen wordt inktvis als voedsel vaak calamari genoemd, in de 17e eeuw uit het Italiaans in het Engels overgenomen. Inktvissen komen in bepaalde gebieden overvloedig voor, en leveren grote vangsten op voor de visserij. Het lichaam kan in zijn geheel worden gevuld, in platte stukken worden gesneden, of in ringen worden gesneden. De armen, tentakels en inktvisinktvis zijn ook eetbaar; de enige delen die niet worden gegeten zijn de bek en de gladius (pen). Inktvis is een goede voedselbron voor zink en mangaan, en hoog in koper, selenium, vitamine B12, en riboflavine.
Commerciële visserij
Volgens de FAO bedroeg de vangst van koppotigen in 2002 3.173.272 ton (6,995867×109 lb). Hiervan was 2.189.206 ton, of 75,8 procent, inktvis.
Afbeeldingen voor kinderen
-
Bathyteuthis abyssicola
-
Histioteuthis reversa
-
Onychoteuthis banksii
-
Fossiele Rhomboteuthis uit het Beneden Callovien van La Voulte-sur-Rhône, Frankrijk
-
Samengesteld diagram ter illustratie van basiskenmerken van inktvissen (ventraal aspect)
-
Ventraalaanzicht van de ingewanden van het vrouwtje Chtenopteryx sicula